Hen suyễn là bệnh mãn tính, gặp phổ biến ở trẻ nhỏ. Bệnh gây khó thở, thở khò khè, đau tức ngực… ảnh hưởng đến cuộc sống người bệnh. Cùng tìm hiểu rõ hơn hen suyễn là gì, bệnh có nguy hiểm không, có chữa được không hay nguyên nhân, triệu chứng, cách điều trị, phòng ngừa bệnh như thế nào qua bài viết này nhé!
Hen suyễn là gì?
Hen suyễn hay hen phế quản, tên gọi trong tiếng anh Asthma, là bệnh hô hấp mãn tính. Bệnh xảy ra khi lớp niêm mạc của ống phế quản bị viêm nhiễm, sưng phù khiến đường thở bị thu hẹp và sản sinh ra nhiều đờm nhầy gây tắc nghẽn, giảm lưu lượng khí. Khi đó, người bệnh cảm thấy khó chịu, khó thở, thở khò khè, nếu không được xử lý kịp thời có thể dẫn đến suy hô hấp, thậm chí tử vong ở người bệnh.
Triệu chứng hen suyễn
Bệnh có nhiều triệu chứng dấu hiệu nhưng những triệu chứng này lại dễ bị nhầm lẫn với bệnh hô hấp khác như lao phổi, bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính, giãn phế quản…
Dưới đây là những triệu chứng hen suyễn thường gặp:
- Thở khò khè: Dấu hiệu triệu chứng hen suyễn điển hình. Nghe như tiếng rít hoặc âm thanh bất thường phát ra, nhất là khi thời tiết lạnh.
- Khó thở
- Ho: Các cơn ho thường xuất hiện vào ban đêm
- Đau tức ngực: Cảm giác có vật đè nặng hoặc siết chặt ở ngực
- Thở nhanh, gấp: Triệu chứng hen suyễn đặc trưng, có thể tăng nặng hơn khi người bệnh hoạt động, vận động nhiều, quá sức
- Nhợt nhạt, vã mồ hôi
Triệu chứng hen suyễn khác:
- Có thể hoặc không xuất hiện đồng thời những biểu hiện trên
- Một vài trường hợp chỉ xuất hiện triệu chứng khi thời tiết thay đổi hoặc luyện tập thể dục thể thao
- Cơn hen suyễn bị gián đoạn hoặc liên tục
Nguyên nhân gây hen suyễn
Hen suyễn có thể bắt nguồn thì những nguyên nhân sau:
- Vi khuẩn, virus: Streptococcus pyogenes, virus RSV, virus cúm, staphylococcus aureus…
- Nấm mốc như Cladosporium, Alternaria
- Môi trường, không khí ô nhiễm, khói độc hại: Khói thuốc lá, khói than củi, khói xe máy…
- Nhiễm trùng đường hô hấp: Viêm phổi, viêm phế quản, viêm tiểu phế quản…
- Các tác nhân gây dị ứng như phấn hoa, nước hoa, lông thú nuôi…
- Thời tiết thay đổi thất thường, đột ngột nóng sang lạnh, lạnh sang nóng
- Di truyền trong gia đình có người bị hen suyễn thì nguy cơ bị bệnh cao hơn người bình thường
- Tâm lý căng thẳng, lo âu, stress kéo dài, chấn thương tâm lý.
Bệnh hen suyễn có nguy hiểm không?
Bệnh hen suyễn nếu được kiểm soát bằng những biện pháp đúng thì sẽ không gây nguy hiểm cho người bệnh. Ngược lại nếu cơn hen xuất hiện mà không được xử lý kịp thời thì có thể gây nguy hiểm đe dọa tính mạng của người bệnh.
Ảnh hưởng cuộc sống người bệnh
Cơn hen tái phát, xuất hiện thường xuyên, ho dai dẳng kéo dài vào ban đêm gây mất ngủ, mệt mỏi, ảnh hưởng đến sinh hoạt, công việc, học tập.
Nguy hiểm với phụ nữ mang thai
Mẹ bầu có nguy cơ bị hen suyễn xảy ra ở tuần 24 – 36 của thai kỳ. Nếu không may mắc bệnh thì có thể gây ra biến chứng: Sinh non, xuất huyết âm đạo, sản giật… Trẻ sinh ra có nguy cơ bị hen suyễn, nhẹ cân hơn trẻ bình thường.
Gây tử vong
Mặc dù tỷ lệ tử vong ở người bệnh hen suyễn thấp hơn nhiều so với những bệnh hô hấp mãn tính khác nhưng nếu không kiểm soát được cơn hen thì có thể gây biến chứng:
- Viêm phế quản, tâm phế mãn tính
- Khí phế thũng
- Tràn khí màng phổi, xẹp phổi
- Ngừng hô hấp, tổn thương não
- Suy hô hấp
- Tử vong
Bệnh hen suyễn có chữa được không?
Là bệnh hô hấp mãn tính nên khi bị hen suyễn người bệnh phải chung sống cả đời với căn bệnh này. Tuy nhiên, nếu như có biện pháp điều trị sớm và phù hợp thì hoàn toàn có thể kiểm soát được bệnh hoàn toàn. Người bệnh gần như không có hoặc xuất hiện rất ít triệu chứng hen suyễn. Họ hoàn toàn có thể sinh hoạt, làm việc, học tập bình thường và chức năng phổi hoạt động bình thường.
Điều trị hen suyễn
Nguyên tắc điều trị hen phế quản là hạn chế tiếp xúc với những tác nhân kích thích gây bệnh.
Thuốc trị hen suyễn
Các loại thuốc trị hen suyễn thường được bác sĩ kê đơn gồm:
- Corticosteroid dạng hít: Có tác dụng chậm, thường phải mất vài giờ sau khi dùng thuốc mới có tác dụng.
- Thuốc kháng Leukotriene
- Thuốc giãn phế quản có tác dụng nhanh và kéo dài. Bao gồm: Có tác dụng nhanh: Salbutamol, Fenoterol, Terbutalin. Có tác dụng kéo dài: Advair, Symbicort.
- Thuốc kháng histamine thường kết hợp với Singulair hoặc corticosteroid dạng hít
- Thuốc Omalizumab (Xolair): Trị hen suyễn dị ứng
- Liệu pháp miễn dịch: Cần xác định được nguyên nhân gây dị ứng. Tiêm thuốc chứa lượng nhỏ chất gây dị ứng.
- Thuốc corticosteroid dạng uống: Tác dụng ngắn, cắt cơn hen suyễn tức thì
- Thuốc giãn phế quản Theophylline (Theo-24 hay Uniphyl)
Cách trị hen suyễn tại nhà
Nước chanh
Uống nước chanh hàng ngày sẽ hỗ trợ trị hen suyễn. Nước chanh chứ nhiều chât chống oxy hóa, vitamin C tăng cường hệ miễn dịch, chống lại những tác nhân gây dị ứng, vi khuẩn có hại. Đồng thời nước chanh còn làm sạch phổi, tăng cường khả năng hoạt động của phổi, người bệnh sẽ thở dễ hơn.
Gừng
Người bệnh hen suyễn chỉ cần nhai một miếng gừng nhỏ, kèm theo ít muối sẽ thấy dễ thở, dễ chịu hơn.
Ngoài ra, có thể rửa sạch gừng, thái miếng nhỏ rồi đun sôi uống trước khi đi ngủ sẽ hỗ trợ trị hen suyễn rất hiệu quả.
Nụ đinh hương
Dùng nụ đinh hương khô, rửa sạch rồi đun sôi với nước. Chắt lấy nước đinh hương, thêm mật ong vào khuấy đều lên rồi uống. Uống 2 – 3 lần/ngày, liên tiếp trong 1 tuần.
Lá dâu tằm
Vị thuốc: Lá dâu tằm, hạt tía tô, lá khế.
- Rửa sạch các vị thuốc này, ngâm trong nước muối loãng 15 phút
- Phơi khô các vị thuốc dưới ánh nắng mặt trời, rồi đem nghiền thành bột mịn
- Cho hỗn hợp bột mịn vào nước sôi, khuấy đều lên rồi uống. Uống vào buổi sáng, liên tục trong 1 tuần tình trạng bệnh hen suyễn sẽ được cải thiện.
Trà, cà phê
Trà đen, trà xanh hoặc cà phê có chứa caffeine giúp làm dịu nhanh triệu chứng hen suyễn và phòng ngừa cơn hen tái phát.
Dầu khuynh diệp
Hít dầu khuynh diệp sẽ giảm nhanh triệu chứng hen suyễn.
Cho vài giọt tinh dầu khuynh diệp vào máy xông hơi để hương dầu khuếch tán, người bệnh hít thở sẽ dễ dàng hơn. Trường hợp không có máy khuếch tán thì nhỏ tinh dầu vào cốc nước nóng rồi hít từ từ hơi nước bốc lên.
Chữa hen suyễn bằng đông y
Bài thuốc Đông y chữa hen suyễn được lưu truyền từ thời xa xưa là Ma hoàng thang. Bài thuốc này được ghi chép lại trong sách y văn cổ có công dụng bình suyễn, giải cảm, tán phong hàn, thông phế.
Vị thuốc: Ma hoàng, cam thảo, quế chi, hạnh nhân
Cách dùng: Mỗi ngày sắc 1 thang thuốc. Chắt lấy nước thuốc, chia nhỏ uống mỗi ngày 3 lần. Uống liên tục đến khi triệu chứng hen suyễn khỏi hẳn thì ngừng sử dụng.
Phòng ngừa bệnh hen suyễn
- Hạn chế tiếp xúc với tác nhân gây bệnh, lông thú nuôi, phấn hoa, khói thuốc, một số đồ ăn gây dị ứng…
- Đeo khẩu trang khi đi ra ngoài tránh tiếp xúc với không khí ô nhiễm, dị vật có trong không khí
- Không ăn những loại đồ ăn, thực phẩm gây dị ứng
- Vệ sinh nhà cửa sạch sẽ thường xuyên, đều đặn
- Luyện tập thể dục thể thao hợp lý, vừa sức
- Có chế độ ăn uống đầy đủ, cân bằng chất dinh dưỡng
- Giữ đủ ấm cơ thể khi trời lạnh
- Thực hiện tầm soát hen và bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính
Những thông tin về bệnh hen suyễn như bệnh là gì, có nguy hiểm không, chữa được không… hi vọng giúp ích cho bạn đọc trong việc điều trị và phòng ngừa bệnh tốt nhất. Chúc bạn luôn khỏe mạnh!
>> CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM: Hen phế quản ở trẻ em cách nhận biết và điều trị như thế nào?