Viêm mũi dị ứng là một dạng viêm mũi tác nhân gây bệnh là những chất gây dị ứng. Tác nhân gây bệnh của mỗi người sẽ khác nhau phụ thuộc vào cơ địa, phổ biến là phấn hoa, khói bụi, hóa chất độc hại…
Viêm mũi dị ứng là gì?
Viêm mũi dị ứng là tình trạng niêm mạc bị viêm do hít phải dị nguyên gây dị ứng. Đây chính là một dạng phản ứng của cơ thể nhằm chống lại những tác nhân gây dị ứng.
Phân loại viêm mũi dị ứng
Theo mùa
Yếu tố gây dị ứng thường gặp nhất là phấn hoa và bụi nấm mốc ở ngoài trời. Người bệnh dị ứng với phấn hoa này có thể dị ứng với nhiều loại phấn hoa khác.
Không thường xuyên
Bệnh xảy ra khi người bệnh tiếp xúc với bụi bẩn, mấm mốc và phấn hoa. Khi không tiếp xúc thì sẽ hết triệu chứng viêm mũi dị ứng. Ngoài ra, bệnh còn xảy ra đối với dị ứng thức ăn. Nếu bệnh do nguyên nhân này sẽ còn kèm theo ngứa, nổi mề đay, đau bụng và tiêu chảy.
Quanh năm
Nguyên nhân gây dị ứng thường là bụi trong nhà, lông chó mèo, con mọt có trong chăn đệm, đồ chơi,… Gián, chuột và các loài vật gặm nhấm trong nhà cũng là nguyên nhân gây viêm mũi dị ứng quanh năm và hen suyễn.
Nghề nghiệp
Do phải thường xuyên tiếp xúc với các tác nhân gây dị ứng như bụi gỗ, bụi phẩn, lông vũ, lông thú, găng tay nhựa,…
Triệu chứng dấu hiệu viêm mũi dị ứng
Khi bị viêm mũi dị ứng, người bệnh thường có các triệu chứng sau:
- Sổ mũi, hắt hơi
- Ngứa mũi, mắt, da, cổ họng
- Nghẹt mũi, chảy nước mắt, nước mũi
- Ho
- Ngứa họng hoặc viêm họng
- Đau đầu, quầng thâm dưới bọng mắt
- Phát ban, xuất hiện vùng da bị khô, ngứa và có mụn nước
- Người mệt mỏi
Nguyên nhân viêm mũi dị ứng
Nguyên nhân chính gây viêm mũi dị ứng là do hít phải dị nguyên gây dị ứng. Các dị nguyên này bao gồm:
- Phấn hoa, bụi
- Cỏ dại, nấm mốc
- Lông thú nuôi
- Nước hoa
- Khói thuốc
Đối tượng dễ mắc bệnh
Bệnh viêm mũi dị ứng xảy ra ở mọi đối tượng ở mọi lứa tuổi. Số người mắc viêm mũi dị ứng khoảng 10 – 30% dân số thế giới, hầu hết nguyên nhân là do dị ứng với phấn hoa. (Theo số liệu của Viện hàn lâm dị ứng hen suyễn và miễn dịch Hoa Kỳ).
Yếu tố làm tăng nguy cơ viêm mũi dị ứng
Các yếu tố có thể làm tăng nguy cơ mắc viêm mũi dị ứng hoặc khiến tình trạng bệnh nặng hơn gồm:
- Thời tiết trở lạnh
- Gió, độ ẩm không khí
- Ô nhiễm môi trường, hóa chất độc hại
- Nước hoa, keo xịt tóc
- Khói bụi
Có một số yếu tố là điều kiện để hình thành viêm mũi dị ứng gồm:
- Vách ngăn bị vẹo, gai, mào vách ngắn
- Mũi bị dị hình
Viêm mũi dị ứng có lây không?
Viêm mũi dị ứng không có khả năng lây từ người này sang người khác. Bởi đây là bệnh lú có cơ chế dị ứng, không phải là bệnh lây nhiễm, truyền nhiễm.
Phân biệt viêm mũi dị ứng và viêm mũi bình thường
Viêm mũi bình thường là bệnh không do tác nhân dị ứng gây ra. Dưới đây là cách phân biệt viêm mũi dị ứng và viêm mũi bình thường:
Viêm mũi dị ứng | Viêm mũi bình thường | |
---|---|---|
Tiền sử | Người bệnh có tiền sử dị ứng. | Người bệnh có tiền sử viêm mũi do bị lây nhiễm qua đường hô hấp hoặc do nhiễm khuẩn. |
Nguyên nhân – Cơ chế | Cơ chế phản ứng của cơ thể với những tác nhân dị ứng, giải phóng histamin quá mức gây mẫn cảm. Dị nguyên gây bệnh gồm: Bên ngoài: Lông chó mèo, phấn hoa, nước hoa, khói bụi, hóa chất độc hại… Bên trong: Cơ địa dị ứng hoặc chuyển hóa độc tố của vi khuẩn gây viêm amidan. | Do nhiễm khuẩn: Virus, vi khuẩn. Không do vi khuẩn: Viêm mũi vận mạch là loại thường gặp nhất. Nguyên nhân do sự cân bằng giữa hệ thần kinh giao cảm và phó giao cảm bị mất cân bằng. |
Triệu chứng | Viêm mũi dị ứng có triệu chứng nhanh, xuất hiện đột ngột. Điển hình như:
| Bệnh xuất hiện không đột ngột. Triệu chứng thường gặp gồm:
|
Xét nghiệm | Tế bào bạch cầu ái toan tăng đáng kể | Có rất ít bào bạch cầu ái toan |
Cách điều trị |
| Viêm mũi không do nhiễm khuẩn:
Viêm mũi do nhiễm khuẩn:
|
Viêm mũi dị ứng có chữa khỏi được không?
Bệnh viêm mũi dị ứng có chữa khỏi được không? Đây là thắc mắc của rất nhiều bệnh nhân. Thực tế, y học hiện đại chưa có cách nào điều trị dứt điểm được viêm mũi dị ứng. Có thể nói, tất cả các loại thuốc Tây hiện nay chỉ nhằm mục đích điều trị triệu chứng tại chỗ.
Viêm mũi là phản ứng quá mẫn với các dị nguyên mà chúng ta thì không thể loại bỏ được các yếu tố này. Hiện nay các nhà khoa học đang thử nghiệm các cuộc nghiên cứu đưa dị nguyên vào trong cơ thể với liều lượng từ nhỏ đến lớn, để cơ thể tự dần thích ứng mà không gây ra phản ứng viêm mũi nữa.
Nhưng đó chỉ là chuyện của tương lai, hiện nay vẫn chưa có liệu pháp nào trị khỏi dứt điểm. Thế nhưng người bệnh cũng đừng quá lo lắng; nếu biết cách lựa chọn phương pháp phù hợp, viêm mũi dị ứng có thể giảm tới 80-85%. Đó cũng là một thành công rất lớn rồi. Kết hợp với việc tự bảo vệ bản thân cũng sẽ giúp bạn vượt qua căn bệnh này dễ dàng.
Cách chữa viêm mũi dị ứng hiệu quả nhất
Khi có các dấu hiệu viêm mũi dị ứng, người bệnh nên đến bệnh viện để được bác sĩ thăm khám và có biện pháp điều trị phù hợp. Nếu không bệnh tiến triển thành mãn tính và có thể gây viêm họng, viêm phế quản, hen phế quản.
Các kỹ thuật y tế chẩn đoán viêm mũi dị ứng
Hỏi triệu chứng để xác định viêm mũi dị ứng theo mùa hay quanh năm.
Xét nghiệm da bằng cách bôi một số chất cần thiết lên da. Nếu trên da xuất hiện đốm đỏ nhỏ thì bác sĩ sẽ chẩn đoán được nguyên nhân gây bệnh.
Nếu không thực hiện được xét nghiệm da thì sẽ thực hiện xét nghiệm máu. Chính là thử nghiệm hấp thụ dị ứng phóng xạ (Radioallergosorbent test – RAST).
Phương pháp dùng trị bệnh viêm mũi dị ứng
Dùng thuốc
Sử dụng thuốc theo đơn thuốc bác sĩ kê để giảm triệu chứng bệnh. Các loại thuốc:
- Thuốc kháng histamin: Ngăn ngừa sản sinh ra histamin. Thuốc thường ở dạng xịt hoặc uống. Một số loại thuốc kháng histamin có thể gây buồn ngủ.
- Dung dịch thuốc xịt: Giảm nhanh triệu chứng nghẹt mũi. Tuy nhiên không được lạm dụng, sử dụng quá 3 ngày.
- Thuốc corticosteroid: Điều trị viêm mũi dị ứng mãn tính hoặc ở mức độ nặng.
>> Thuốc chữa viêm mũi dị ứng tốt nhất
Tiêm thuốc chống dị ứng
Tình trạng viêm mũi dị ứng quá nặng, bác sĩ sẽ đưa giải pháp liệu pháp miễn dịch. Liệu pháp này chính là tiêm thuốc chống dị ứng đến khi những triệu chứng bệnh có thể kiểm soát được.
Liệu pháp miễn dịch dưới lưỡi (SLIT)
Đây là phương pháp gần giống với tiêm thuốc chống dị ứng. Những liệu pháp miễn dịch dưới lưỡi là thuốc đặt dưới lưỡi.
Phương pháp này có thể gây tác dụng phụ ngứa miệng, tai và đau rát họng.
Biện pháp hỗ trợ
Để quá trình viêm mũi dị ứng cho hiệu quả nhanh và tốt nhất thì người bệnh cần phải cách ly dị nguyên gây dị ứng. Bao gồm:
- Hạn chế tiếp xúc với chó mèo, vật nuôi trong nhà ở mức tối đa. Nếu có thể không nuôi động vật nuôi trong nhà.
- Giặt chăn, ga, gối, đệm định kỳ.
- Vệ sinh nhà cửa, môi trường sống sạch sẽ, tránh ẩm ướt giúp hạn chế sự phát triển của nấm mốc.
- Không hút thuốc lá, thuốc lào.
- Vệ sinh răng miệng sạch sẽ hàng ngày.
- Không ăn những loại thực phẩm dễ hoặc gây dị ứng.
- Tránh tiếp xúc với môi trường bụi bẩn, khi đi ra ngoài đường hoặc quét dọn nhà cửa nên đeo khẩu trang.
- Giữ ấm cơ thể khi thời tiết chuyển mùa từ nóng sang lạnh. Chẳng hạn như: Mặc ấm, quàng khăn cổ, đi tất, không tắm khuya…
- Tuân thủ đúng theo chỉ định của bác sĩ và cách ly tất cả những tác nhân gây bệnh.